Göz Hekiminin Görevleri
- Görme engelli çocuğun görsel işlevlerini ve işlevsel görmesini en iyi şekilde değerlendirmek,
- Yapacağı takip çalışmaları ve muayeneler ile çocuğun görsel becerilerinin yaşam biçimi ile bütünleşmesini, sağlamak,
- Çocuğun ihtiyacına hizmet edecek şekilde optik ve optik olmayan yardımcı sistemleri vermek
- Görsel uyarılma ve görmenin öğretilmesi, verimli kullanılmasına dönük programları eğitimci ile birlikte oluşturmak,
- Görsel bireysel programların oluşturulması,
- Ailelere tıbbi bilgilerin uygun dille anlatımı
Özel Eğitimcinin Görevleri
- Görmenin kullanıldığı alanlarda: bağımsız hareket, yakın çalışma, iletişim ve öz bakım becerileri, göz doktorunun verdiği işlevsel görme raporu doğrultusunda kendi disiplin açısından, çocuğun becerilerini değerlendirip destekleyici ve gelişim basamağına uygun çalışmalar yaptırmak,
- İnce ve kaba motor gelişimi konusunda aileye yardımcı olmak,
- Uygulayıcı çalışmalar ve destek eğitim ile , toplumda çocuğun bağımsız bir birey olmasını sağlamak,
- Aileyi bilgilendirmek,
- Aile ve çocuğun duruma adaptasyonunu sağlamak, toplumsal ilişkilerini düzenlemek
Az Gören Öğrencinin Eğitimine Dönük Değerlendirmeler
Az gören öğrencinin eğitimi ile ilgili çalışmaların hepsi çocuğun tam kapasitesinin belirlenmesi ve bunun geliştirilmesi esasına dayanır. Bu nedenle çocuğun güçlü ve zayıf yanlarının iyi bilinmesi, öz güvenli ve toplumda bağımsız bir birey olması için çok önemlidir. Bu amaçla aşağıdaki çalışmalar yapılır.
Bireysel Eğitim Planı
Az gören her çocuğun olan görsel işlevleri, görsel algısı ve işlevsel görmesi kişiye özeldir. Kör çocuklarımız için standart ve evrensel bir eğitim şekli vardır, az gören her çocuğun eğitim programı bireyseldir belirlerken, Bu plan derslikte görsel bilgiye ulaşabilmeleri için en uygun eğitim ortamını belirler. Ana dayanağı, konuda uzmanlaşmış göz hekiminin vereceği işlevsel görme raporudur.
Genişletilmiş Çekirdek İçerik
Gören öğrencilerin doğal olarak öğrendikleri kavram ve becerilerin, görme engelli öğrencilere öğretilmesi gereken konuları kapsar.
Yönelim ve bağımsız hareket, sosyal iletişim, rekreasyon ve boş vakit değerlendirmesi, yardımcı teknolojilerin kullanılması, bağımsız yaşam becerileri, mesleki eğitim, görsel verimlilik ve akademik becerilerdir.Az gören ve kör çocuklar için uygulamalar farklıdır.
Yardımcı Teknolojilerin Muayenesi
Görme engelli öğrencinin görsel işlevlerini arttıracak, geliştirecek her türlü ürün ve girişimlerdir, kapalı devre TV sistemleri, ekran okuyucular, İpad uygulamaları, çeşitli yazılımlar gibi. Değerlendirme öğrenciye en uygun sistemin ve teknolojinin belirlenmesi için yapılır.
Rutin Göz Muayenesi
Her göz hekiminin yaptığı görme keskinliği, gözün ön ve arka segmentinin değerlendirilmesidir. Bunun sonunda gözlük reçetesi, tıbbi ve cerrahi girişimler planlanır. Her iki göz ayrı ayrı muayene edilir. Bu muayene çocuğun neyi nasıl gördüğünü belirlemez.
İşlevsel Görme Muayenesi
Az görenlerde uygulanan, her iki gözle bakışta, günlük yaşamda, derslikte, jimnastik salonunda, çocuğun kullandığı görmenin belirlenmesidir. Tüm az gören çalışmalarının esasını oluşturur. Burada tüm görsel işlevler, uzak ve yakın görme, göz hareketleri, kontrast ve renk görme, görme alanı, karanlık ve aydınlığa uyum, göz- el koordinasyonu, okuma ve okumayı anlama becerileri değerlendirilir. Bu muayeneyi konusunda uzmanlaşmış, özellikle nörolojik engelli çocukları tanıyan göz hekimi yapar. Muayene sonrasında verilecek rapor çocuk için yol haritası konumundadır. Muayene esnasında ortamda özel eğitimci ve sınıf hocası ve fizyoterapistinin de bulunması çok yararlı olur. Çocuğun görmeyi kullanma tarzının belirlenmesi için onlarda kendi disiplinleri açısından aynı muayeneyi yaparlar.
Öğrenme Ortamının Değerlendirilmesi
Görme engelli çocuk için ilk sorulan soru çocuğun nasıl okuyacağıdır. Bu değerlendirmenin amacı: bilgiye ulaşma, öğretilme, okur-yazar olmada en etkili, verimli yöntemlerin saptanmasıdır; Az gören çocuğun eğitim ortamı, görsel, işitsel veya dokunsal olabilir. Beyin hasarı sonrası az gören çocuklarda görme derecesi 0. 3 ün üstünda bile olsa dokunsal veya işitsel ortam veya ikili, üçlü programlar önerilebilir.